Wydaje nam się, że większość problemów, jakie spotkają nas w życiu możemy rozwiązać samodzielnie. Niestety, pomimo, że prawo przewiduje możliwość samodzielnej obrony, to mało kto jest w stanie poradzić sobie z tym zadaniem. Bez znajomości przepisów prawa, zasad prowadzenia procesu, skazani będziemy na fiasko tychże działań. Warto zaopatrzyć się w obrońcę – adwokata, który będzie w stanie poprowadzić naszą sprawę i uzyskać najkorzystniejszy dla nas wyrok. Szczególnie jeśli bierzemy udział w sprawie karnej.
Kto musi mieć obrońcę?
Prawo gwarantuje nam możliwość obrony. Może ona być prowadzona przez nas samych. Są jednak pewne wyjątki, w obliczu których konieczna jest obecność adwokata (np. z urzędu) od początku trwania postępowania. Oskarżony musi mieć obrońcę, gdy:
- nie ukończył 18 lat
- jest głuchy, niemy lub niewidomy
- zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona
- zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny
Sąd może też uznać, że indywidualne okoliczności sprawy uniemożliwiają skazanemu samodzielną obronę i podjąć decyzję o konieczności reprezentowania skazanego przez adwokata.
W czym pomóc może adwokat?
Sprawy karne to procesy wielowątkowe, dzielą się na postępowanie przygotowawcze, sądowe, wykonawcze, a do tego dochodzi także bieżące wsparcie w trakcie czynności dokonywanych przez organy ścigania, po zatrzymaniu.
Czynności przed organami ścigania – adwokat może reprezentować stronę od momentu zatrzymania. Na tym etapie jego praca sprowadza się do kontaktów na linii Policja i prokuratura, bierze udział w przesłuchaniach, składa wnioski mające na celu uniknięcie aresztu i pozbawienia wolności.
Reprezentacja w postępowaniu sądowym – adwokat składa wnioski dowodowe, powołuje świadków, wnioskuje o opinie biegłych, realizując przyjętą strategię obrony
Reprezentacja w postępowaniu wykonawczym – celem adwokata na tym etapie może być odroczenie, zawieszenie wykonania kary lub zmiana środka wykonania kary (np. dozór elektroniczny)
Adwokat dla pokrzywdzonego
Oczywiście, adwokat reprezentować może obie strony procesu – pokrzywdzonego jak i oskarżonego. Również pokrzywdzonemu potrzebne jest bowiem profesjonalne wsparcie w dochodzeniu sprawiedliwości i zadośćuczynienia. Praca adwokata na rzecz pokrzywdzonego zwykle zaczyna się od pozwu lub jeśli sprawa inicjowana jest przez organy ścigania – obrania strategii udziału w postępowaniu. Adwokata pomaga pokrzywdzonemu w zbieraniu materiału dowodowego, a także jego zabezpieczeniu. Reprezentuje też pokrzywdzonego na wszystkich etapach postępowania przed sądem.
Adwokat dla oskarżonego
Adwokat, który broni osobę oskarżoną o przestępstwo w sprawach karnych ma za zadanie udowodnić niewinność lub wywalczyć najkorzystniejszy wymiar kary. Ważne są wszelkie czynności, które mogą w efekcie przesądzić o orzeczeniu niższego wyroku przez sąd. Praca adwokata na rzecz oskarżonego nie kończy się jednak z wyrokiem. Bezpośrednim jego następstwem jest bowiem postępowanie wykonawcze, w ramach którego wnioskować można o zmianę zasądzonego środka wymierzenia kary lub jego zawieszenie czy odroczenie.